Gevaarlijke oplichtingstruc via WhatsApp: zo voorkom je dat je slachtoffer wordt

Hoe cybercriminelen slachtoffers benaderen

De fraude begint meestal met een bericht via WhatsApp, gevolgd door een verzoek om te videobellen. Oplichters doen zich voor als een bankmedewerker, iemand van de klantenservice van Meta of een familielid in nood. 

Om geloofwaardig te lijken gebruiken ze een lokaal telefoonnummer of houden ze de camera uitgeschakeld om herkenning te voorkomen.

Tijdens het gesprek creëren ze een gevoel van urgentie door te beweren dat er een probleem is dat onmiddellijk opgelost moet worden, zoals een verdachte transactie, een inbraakpoging op je account of een dreigende blokkering van je WhatsApp.

Het cruciale moment: het verzoek om je scherm te delen

Zodra het vertrouwen is gewonnen, beweert de oplichter dat er sprake is van een technisch probleem dat alleen opgelost kan worden als de gebruiker zijn of haar scherm deelt. Dit is het meest kritieke punt van de fraude. 

Door toegang te krijgen tot de schermweergave van de smartphone, kunnen criminelen verificatiecodes, wachtwoorden, berichten en bankgegevens zien die normaal verborgen blijven. 

Bovendien kunnen ze slachtoffers sturen om handelingen uit te voeren die lijken op routine, maar in werkelijkheid leiden tot financiële schade of tot de overname van het WhatsApp-account.

Waarom deze oplichting zo effectief is

Deze vorm van fraude werkt goed omdat videobellen vertrouwen wekt; veel mensen gaan ervan uit dat criminelen niet durven te bellen, laat staan met video. 

Daarnaast speelt de urgentie die oplichters creëren een grote rol. Door te melden dat iets “nu meteen” opgelost moet worden, schakelen ze het kritische denkvermogen van hun slachtoffer uit. 

Ook schermdeling wordt vaak gezien als een onschuldige functie, terwijl het in werkelijkheid volledige inkijk geeft in alles wat op het toestel gebeurt.

Hoe je jezelf kunt beschermen tegen deze oplichting

Het voorkomen van deze vorm van oplichting begint met enkele eenvoudige maar krachtige veiligheidsregels. Deel nooit je scherm via WhatsApp of andere chatapps, ongeacht wie erom vraagt. Banken, klantenservices en officiële instanties zullen dit nooit vragen. 

Geef geen verificatiecodes door en wees alert op elk gesprek dat gepaard gaat met veel urgentie. Wanneer je twijfelt, verbreek het gesprek en neem zelf contact op met de organisatie via het officiële telefoonnummer op hun website. 

Daarnaast is het verstandig om tweestapsverificatie op WhatsApp in te schakelen, je apps up-to-date te houden en verdachte nummers te blokkeren en te melden.

Wat je moet doen als je toch slachtoffer bent geworden

Als je vermoedt dat je in een dergelijke val bent gelopen, is snel handelen essentieel. Verbreek meteen de verbinding, wijzig je wachtwoorden, controleer je bankafschriften en neem contact op met je bank. Heractiveer de beveiligingsinstellingen van WhatsApp en overweeg om aangifte te doen bij de politie. Hoe sneller je ingrijpt, hoe kleiner de kans op blijvende schade.