Gevangenen klagen steen en been over leefomstandigheden: "Je wacht tot je celgenoot klaar is, dan is het aan jou"

Gevangenis Mechelen
Afbeelding bron: Photonews

De gevangenissen blijven kampen met een plaatstekort. De overbevolking zorgt ervoor dat gedetineerden met te veel in één cel zitten, waarbij een van hen op de grond moet slapen, en de onderlinge spanningen oplopen. 'Terzake' ging filmen in de gevangenis van Mechelen.

"Zinvolle detentie en voorbereiding op terugkeer in maatschappij onmogelijk"

Gevangenisdirecteur Mies Beckers zei op het moment van de opname: "84 is de officiële capaciteit, en Mechelen zit op 157. Voor Vlaanderen, Wallonië en Brussel heb je een totaal van 13.414 gevangenen voor 11.098 plaatsen. Dat is meer dan 2.300 gedetineerden te veel."

"Wat we nu aan het doen zijn, gaat eigenlijk tegen onze normen en waarden in. Wij hebben gekozen voor deze job, en het is onze plicht als federaal ambtenaar om mensen een zinvolle detentie te geven. Om een strafuitvoering te organiseren die menswaardig is, die respectvol is, en voorbereidt op een terugkeer in de samenleving. Momenteel kunnen we dat absoluut niet doen."

Lees ook: 70% hervalt: "We laten gevangenen als tikkende tijdbommen los in de maatschappij"

"Ik slaap hier altijd op de grond"

"We zitten met drie in deze cel", getuigde een gevangene. "Dit is een cel voor twee personen, niet voor drie. Ik slaap hier altijd op een matras op de grond. Er is veel stress, er is geen plaats."

Sigaret roken wanneer wc gebruikt wordt

"Het toilet in de cel heeft geen deur, niets. Je wacht tot je celgenoot klaar is, dan is het aan jou. De ene na de andere. En altijd wachten."

Of er regels zijn? "Er moet altijd een sigaret aangestoken worden, want anders is het niet leefbaar. Als er iemand op het toilet zit, dan is de regel dat er een sigaret moet aangestoken worden. Want als de ene na de andere gaat, is het hier op de duur een riolering, en geen cel meer."

"Wij willen onze mensenrechten gerespecteerd zien"

"Onze rechten worden afgepakt, puur omdat ze hier onderbemand zijn, omdat er te weinig bewakers zijn en te veel gedetineerden. Er zijn 22 grondslapers, en nog worden mensen aangenomen. Dat begrijp ik niet. Moeten wij die op ons hoofd leggen? Het is een beetje te veel aan het worden. Oké, we hebben iets fout gedaan. Maar in België bestaan er mensenrechten. En die willen wij ook graag krijgen en gerespecteerd zien."

Investering van 600 miljoen euro

Vanessa Matz, als minister bevoegd voor de Regie der Gebouwen, belooft beterschap. Ze is verheugd dat er in de begrotingsoefening ruimte gevonden werd om 600 miljoen euro aan te wenden om de overbevolking in de gevangenissen aan te pakken.

"Deze belangrijke investering zal het mogelijk maken extra detentiecapaciteit (gevangenissen, detentiehuizen en forensische psychiatrische centra) te ontwikkelen om de huidige overbevolking te verminderen en de veiligheid van de infrastructuur te verbeteren", zegt Matz in een bericht aan onze redactie.

"Het gaat om een essentiële samenwerking die niet alleen gericht is op het verhogen van het aantal plaatsen, maar ook op het garanderen van waardige detentieomstandigheden, conform de normen die in een rechtsstaat mogen worden verwacht."

Betere arbeidsomstandigheden voor gevangenispersoneel

"Deze middelen zullen ook bijdragen aan een verbetering van de arbeidsomstandigheden van het gevangenispersoneel", zegt Matz.

De investeringen zullen onder meer gericht zijn op:

  • het moderniseren van de ruimtes
  • het verlichten van de druk op de meest overbevolkte instellingen
  • het verbeteren van de levenskwaliteit op de werkvloer