Wanneer heb je recht op een pro deo advocaat? En is die even goed?

"Er zijn twee voorwaarden. Het eerste is een vermoeden dat de wetgever heeft ingeschreven. Sommige cliënten hebben altijd recht op een pro deo advocaat, zoals minderjarigen. Dat is onweerlegbaar vermoeden, altijd. Of asielzoekers, of mensen die in detentie zijn genomen. Dat zijn vermoedens van onvolkomen middelen om een advocaat te kunnen betalen."

"De tweede voorwaarde zijn de inkomensgrenzen. Voor alleenstaanden ligt dat rond de 1.600 euro netto per maand voor volledige kostenloosheid. En voor samenwoners rond de 1.900 euro netto per maand."

"Zijn er kinderen ten laste, dan komen daar bedragen bij. Zit men daar wat boven, dan is er een gedeeltelijke kosteloosheid."

Zijn pro deo advocaten goede advocaten?

"Uiteraard. Heel vroeger was het een slechte gewoonte dat het enkel advocaten-stagiairs waren die die pro deo zaken deden. Nu is dat niet meer zo. Nu moet men zich opgeven om op die lijst te mogen komen. Men moet vorming hebben ondergaan. Met moet gespecialiseerd zijn in een bepaalde materie die men wenst te behandelen."

"En dat zijn ook oudere advocaten, met anciënniteit. De balie van Antwerpen bijvoorbeeld telt 3.000 advocaten, waarvan er ongeveer 1.000 op de lijst van vrijwilligers voor pro deo zaken staan."

Rechtsbijstandverzekering

"Vaak hebben verzekeringen – zeker aansprakelijkheidsverzekeringen – een aparte dekking rechtsbijstand. De autoverzekering heeft meestal een polis rechtsbijstand, uw familiale verzekering ook. Uw blokpolis voor de brandschade aan een woning ook."

"Je kan daarnaast ook een polis voor rechtsbijstand afsluiten die bovendien fiscaal vriendelijk is. De huidige regering heeft dat intussen afgeschaft, de fiscale bonus."

Kan je dan elke advocaat kiezen, en de verzekering betaalt die?

“In de polis zal een plafond zijn opgenomen. Dat hangt af van het soort dossier. Voor een woningpolis zal dat plafond redelijk hoog liggen. Kom je boven dat plafond, dan moet je zelf bijbetalen."

Lees ook: Hoeveel kost een advocaat? En wordt het eerste contact al meteen aangerekend?

Wat als je het oneens bent met de factuur van de advocaat? Nóg een advocaat inschakelen?

“Dan wordt het duur. De consument die zijn factuur wil betwisten heeft twee mogelijkheden. De eerste is de Ombudsdienst Consumentengeschillen Advocatuur. Die kan je heel eenvoudig en gratis contacteren, en die tracht een oplossing te bereiken. Die gaat ook aan de advocaat vragen om uit te leggen hoe hij zijn ereloon heeft berekend."

"De tweede mogelijkheid: schrijf naar de stafhouder van de balie van die advocaat. Die komt ook tussen en zal uitleg vragen."