Grote meerderheid van leerkrachten wil verandering in onderwijs: Terug zoals vroeger
In het Vlaamse onderwijs klinkt steeds luider de roep om terug te keren naar de basis. Een ruime meerderheid van de leerkrachten geeft aan liever opnieuw met pen en papier te werken dan met de digitale tools die de laatste jaren hun intrede deden. De coronapandemie en de daaropvolgende digitaliseringsgolf hebben het gebruik van laptops, tablets en online platforms versneld, maar veel leerkrachten vinden dat het tijd is om het roer om te gooien.
Waarom die terugkeer?
Volgens leerkrachten zorgt werken met pen en papier voor meer rust en overzicht in de klas. Leerlingen kunnen zich beter concentreren zonder de voortdurende afleiding van schermen, meldingen en apps. Voor veel kinderen is schrijven met de hand bovendien een vaardigheid die ze dreigen te verliezen. Leerkrachten merken dat handschrift en spelling lijden onder het constante tikken op een toetsenbord.
Ook de ongelijkheid tussen leerlingen speelt mee. Niet iedereen beschikt thuis over een laptop of een stabiele internetverbinding, wat kan leiden tot achterstand. Met pen en papier heeft iedereen dezelfde uitgangspositie.
Moeilijkheden met digitale middelen
Digitale leermiddelen hebben onmiskenbare voordelen, zoals interactieve oefeningen, snel materiaal delen en de mogelijkheid om op afstand te leren. Toch ervaren veel leerkrachten de keerzijde. Technische problemen zoals haperende wifi, lege batterijen of softwarestoringen kosten tijd en zorgen voor frustratie.
Daarnaast is schermwerk vermoeiend, zowel voor de ogen als voor de mentale focus. Langdurig werken achter een scherm kan leiden tot onrust in de klas en een lagere betrokkenheid van leerlingen. Voor leerkrachten zelf brengt het vaak extra administratie en een gevoel van afstand tot de leerlingen met zich mee. (Lees verder onder de foto)
Balans tussen oud en nieuw
Dat de meerderheid van de leerkrachten terug wil naar pen en papier betekent niet dat ze digitale middelen volledig willen bannen. Het gaat eerder om een hernieuwd evenwicht. Digitaal mag ondersteunend zijn, maar niet dominant.
Veel leerkrachten zien voordelen in een hybride aanpak: toetsen, schrijfopdrachten en notities op papier, aangevuld met digitale middelen voor specifieke toepassingen zoals opzoekwerk, video’s of online huiswerk. Op die manier wordt het beste van beide werelden benut zonder dat het één het ander volledig verdringt.
Fors signaal
De resultaten van de bevraging vormen een belangrijk signaal voor onderwijsinstanties en beleidsmakers. De roep van leerkrachten klinkt luid. Leerkrachten willen de vrijheid behouden om te kiezen welke methode het meest geschikt is voor hun leerlingen.
Eén dag aan de kant
Voor leerkrachten die worstelen met de balans: probeer eens één dag per week bewust alle digitale middelen aan de kant te schuiven. Werk die dag volledig met pen en papier. Het verschil in rust en focus bij de leerlingen kan verrassend groot zijn en biedt meteen inspiratie om het evenwicht opnieuw te zoeken.
