Hartverscheurende keuzes: Is een orgaantransplantatie dringender dan een kankeroperatie?

door: BVDO
Afbeelding bron: Photonews
Een Nederlandse chirurg heeft samen met een groep experts een model ontwikkeld om de volgorde van behandeling van patiënten te bepalen. In het ziekenhuis in Rotterdam waar hij aan de slag is, wachten 5.000 mensen op een operatie die uitgesteld werd door de coronacrisis.

Het wiskundige model berekent het verlies van de gezondheid, elke week dat een patiënt langer moet wachten. Grofweg wordt gekeken naar twee dingen: de verwachte levensduur en de kwaliteit van leven bij wel of niet behandelen.

De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat er een volgorde komt in het behandelen van patiënten, iets wat vroeger niet het geval was. ”De reflex van artsen was tot nu toe: een patiënt die er het slechtst aan toe is, help je als eerste”, klinkt het bij chirurg Rob Baatenburg de Jong. ”In de pre-covidtijd hoefden we, godzijdank, niet te kiezen tussen een patiënt met een agressieve tumor of iemand die met spoed wachtte op een nieuwe lever.”

Kankerpatiënten hebben daardoor minder kans om sneller geholpen te worden. “Patiënten die een orgaantransplantatie ondergaan boeken ongelooflijk veel gezondheidswinst. Sommigen krijgen bijna hun oude leven weer terug. Die gezondheidswinst is veel groter dan bij een kankerpatiënt die bijvoorbeeld na een hersenoperatie een deel van zijn vitale functies kwijt is. Ik kan niet genoeg benadrukken dat ik niemand met een kwaadaardige tumor een operatie wil ontzeggen, maar als het ziekenhuis móét kiezen tussen operaties, dan moet je een instrument hebben om die keuze gemakkelijker en eerlijker te maken.”

En dan komt ook weer het criterium leeftijd naar voren, iets wat in de crisis in Italië van toepassing was. “Het is niet ethisch om te zeggen: iemand van 70 opereren we niet meer. Dat is leeftijdsdiscriminatie. Ik besef dat ook ons model tot discussie zal leiden. In onze samenleving is elk individu het maximum waard. Ook in crisistijd kun je niet abrupt van die gedachte afstappen. Gelukkig helpt de wetenschap ons nu om, met dit beslismodel,  een op feiten gestoelde discussie te voeren.”