Veel mensen maken deze fout in de tuin in september: Zo bereid je je gazon en borders wél goed voor

Waarom bemesten geen goed idee is

In de warme zomermaanden helpt bemesten je gazon mooi groen en sterk te houden. Maar in september verandert alles. Het gras groeit trager en de bodemtemperatuur daalt. Geef je nu nog stikstofrijke meststoffen, dan stimuleer je nieuwe groei die veel te zwak is om de koude en nattigheid te doorstaan. Het resultaat: jonge sprieten die wegrotten of vatbaar zijn voor ziektes.

Daar komt nog bij dat de herfst vaak veel regen brengt. De voedingsstoffen spoelen gewoon uit de grond weg zonder dat je planten er voordeel uit halen. Je strooit dus letterlijk voor niets.

Hoe meststoffen écht werken

Om te begrijpen waarom september te laat is om te bemesten, helpt het om naar de samenstelling van meststoffen te kijken. Klassieke gazonmest bevat veel stikstof (N), dat zorgt voor snelle bladgroei. Dat is ideaal in de lente en zomer, wanneer het gras actief groeit. In de herfst is stikstof echter contraproductief: de plant maakt blad aan dat niet sterk genoeg is.

Wat je gazon en planten nu nodig hebben, is kalium (K). Dat element versterkt de celwanden, maakt wortels krachtiger en verhoogt de weerstand tegen kou. Daarom werken speciale najaarsmeststoffen met een hoog kaliumgehalte nog wel, maar gewone zomermeststoffen zijn uit den boze.

Hoe je gazon wél sterk de winter ingaat

Wat je gazon nu vooral nodig heeft, is rust en bescherming. Maai het niet te kort: vijf centimeter is ideaal. Zo krijgen de wortels meer kracht en voorkom je dat mos en schimmel de bovenhand krijgen.

Daarnaast is het belangrijk om bladeren weg te halen. Een dikke laag bladeren verstikt je gras: het krijgt geen licht en lucht meer en sterft af. Hark of blaas ze dus weg en gebruik ze slim, bijvoorbeeld als mulch of op de composthoop. Zo maak je van afval meteen een hulpmiddel.

Borders en planten beschermen

Borders zijn in september kwetsbaar voor de eerste kou. Planten in pot kan je dichter bij de muur of onder een afdak zetten, zodat ze beschut staan. Kwetsbare soorten in de volle grond kan je beschermen met een laag mulch. Denk aan gehakselde bladeren, compost of schors. Dat isoleert de bodem, houdt vocht vast en maakt de kans kleiner dat onkruid zich nestelt.

Zo’n mulchlaag is eenvoudig, maar maakt een wereld van verschil voor de gezondheid van je tuin. Planten komen de winter beter door en hebben in de lente minder tijd nodig om weer tot leven te komen. (Lees verder onder de foto)

Bladeren zijn goud waard

In plaats van ze in zakken te steken, kan je gevallen bladeren slim inzetten. Strooi ze rond bomen of struiken om de wortels te beschermen tegen kou. Leg ze op kale stukken in je border, waar ze een natuurlijke deken vormen. En natuurlijk kan je ze op de composthoop gooien: samen met ander tuinafval vormen ze een rijke bodemverbeteraar die je volgend jaar weer kan gebruiken.

Bladeren hebben ook een ecologische waarde. Egels vinden er een veilig nest voor hun winterslaap, insecten gebruiken ze als schuilplaats, en wormen trekken het organisch materiaal langzaam de grond in. Door bladeren slim te laten liggen op de juiste plekken, help je niet alleen je tuin, maar ook de biodiversiteit.

Wat kan je wél nog planten in september en oktober?

Hoewel bemesten geen goed idee meer is, kan je in september en oktober nog prima aan de slag met nieuwe aanplant. Bomen, hagen en struiken worden vaak in het najaar geplant omdat de grond dan nog warm genoeg is om wortels te laten groeien, terwijl de regenval zorgt voor voldoende vocht.

Ook bloembollen zoals tulpen, narcissen en krokussen worden in deze periode de grond in gestopt. Ze krijgen maanden de tijd om wortels te vormen en komen in de lente vroeg piepen. Door nu te planten, geef je je tuin een vliegende start zodra het voorjaar begint.

Vooruitdenken naar de lente

Wat je in september en oktober doet, bepaalt hoe je tuin er in de lente uitziet. Door nu geen meststoffen meer te gebruiken, voorkom je dat je planten en gazon verzwakken. Door in plaats daarvan te focussen op bescherming, schoonmaak en voorbereiding, leg je de basis voor een sterke start in het nieuwe seizoen.

Een tuin die de winter goed doorkomt, heeft in de lente minder herstel nodig en kan meteen weer groeien en bloeien. Denk daarom vooruit: door nu al je borders af te dekken, je gazon netjes te houden en slim om te gaan met bladeren, spaar je jezelf later veel werk en teleurstelling.

Kies voor speciale najaarsmeststof

Wil je je tuin toch nog een kleine duw in de rug geven? Kies dan voor een speciale najaarsmeststof met veel kalium. Dat versterkt de wortels en verhoogt de weerstand van je gazon en planten tegen kou en ziekten. Zo geef je ze net dat beetje steun dat ze nodig hebben om de winter gezond door te komen, zonder onnodige groei te stimuleren die de herfst niet overleeft.